Borówka Brusznica – ( Vaccinium vitis-idaea )
Roślinę tę można łatwo spotkać w lasach całego kraju, najczęściej w suchych, iglastych borach, a także na słonecznych polanach. Często kwitnie i owocuje dwukrotnie. Po raz pierwszy kwitnie w maju i czerwcu bladoróżowymi kwiatami i owocuje w lipcu, sierpniu i wrześniu. Drugi raz zakwita i owocuje w październiku, a nawet w listopadzie.
Inne nazwy: borówka wiecznozielona, brusznica, czerwienica, czerwona jagoda-kamioneczka, gogodza.
Surowce lecznicze
Dla celów leczniczych wykorzystuje się głównie liście, choć związki lecznicze występują także w owocach borówki.
Substancje lecznicze
Liście zawierają glikozydy, z których najważniejszym jest arbutyna oraz flawonoidy, np. hiperozyd. Prawie jedną piątą ciężaru stanowią garbniki. Ponadto liście borówki zawierają kwasy organiczne oraz sole mineralne, najwięcej związków magnezu.
Owoce zawierają antocyjany, karotenoidy, garbniki, kwasy organiczne, witaminy A i witamina C, pektyny oraz cukry.
Zbiór i konserwacja
Liście, wyłącznie zdrowe, zrywa się późną jesienią lub wczesną wiosną. Liście te suszymy w miejscach przewiewnych, ocienionych, w temperaturze nie wyższej niż 20°C. Przechowujemy w workach i papierowych torbach.
Owoce na lekarstwo zrywa się niezbyt dojrzale i rozkłada cienką warstwą do suszenia.
Działanie;
liście – dezynfekujące drogi moczowe, przeciwzapalne, ściągające; owoce – moczopędne, ściągające, dietetyczne.
Substancje czynne zawarte w liściach borówki zwiększają wydzielanie moczu, a z nim szkodliwych produktów przemiany materii. Niszczą bakterie w układzie moczowym i to często szczepy odporne na działanie wielu antybiotyków. Korzystne jest użycie liści borówki w przypadkach przewlekłych zakażeń układu moczowego, w kamicy moczowej. Podobnie jak na układ moczowy, związki zawarte w liściach borówki działają dezynfekujące na przewód pokarmowy. Znoszą wzdęcia brzucha i są dobrym lekiem w niezbyt nasilonych biegunkach oraz kamicy żółciowej. Związki czynne z liści borówki uszczelniają naczynia włosowate i znoszą stany zapalne w tych naczyniach.
Owoce borówki brusznicy poza tym, że są surowcem do przyrządzania konfitur i wyśmienitym dodatkiem do mięs, są przede wszystkim cennym źródłem witaminy C. Flawonoidy w nich zawarte wzmacniają ściany naczyń i zapobiegają ich łatwemu pękaniu. Dzięki zawartości garbników mają działanie ściągające. Pamiętać jednak trzeba, że owoce borówki zawierają dość dużo kwasu szczawiowego i nie powinny być spożywane przez ludzi, u których wydalanie szczawianów z organizmu jest upośledzone.