Cebula zwyczajna – (Allium cepa )
Ojczyzną cebuli jest Azja Środkowa. Znana była już w starożytnej Persji i Grecji. Na całym świecie uprawianych jest kilkaset odmian tej rośliny. Inna nazwa: cebula ogrodowa, dymka, skulibaba.
Surowce lecznicze
W leczeniu wykorzystuje się cale świeże cebule, liście oraz sok.
Substancje lecznicze
Cebula zawiera witaminy, głównie C, ponadto prowitaminę A i witaminy B1, witamina B2, witamina PP, olejek eteryczny, organiczne związki siarki, saponiny, flawonoidy, sole wapnia, fosforu, magnezu, żelaza, cynku i selenu.
Zbiór i konserwacja
Cebulę dla celów leczniczych zbierać można przez cały okres wegetacji.
Działanie;
dezynfekujące, obniżające ciśnienie tętnicze krwi, moczopędne, poprawiające przemianę materii, wykrztuśne.
Cebula od wieków była używana jako lek na szkorbut, czyli ostro wyrażoną awitaminozę C. Zabierali ją w dalekie rejsy żeglarze i na dalekie wyprawy polarnicy. Choć cebula nie należy do najbogatszych pod względem zawartości witaminy C roślin, to jednak jej dostępność, łatwość uprawy i przechowywania sprawiły, że przez wieki była jednym z głównych źródeł tej witaminy.
Związki zawarte w cebuli mają właściwości bakteriobójcze, niszczą także bakterie oporne na działanie antybiotyków. Zapach i właściwości bakteriobójcze cebuli wynikają m.in. z zawartości organicznych związków siarki, które są aktywne nawet w bardzo małych stężeniach.
Cebula, poza niedoborami witaminy C, może uzupełniać w organizmie człowieka niedobory witamin A, B1, B2, PP, a także wielu mikroelementów, przede wszystkim cynku, ważnego czynnika w odporności przeciwwirusowej, selenu – czynnika przeciwmiażdżycowego, fosforu – budulca kości, żelaza – składnika hemoglobiny, czerwonego barwnika krwi i podstawowego przenośnika tlenu, oraz wapnia.
Związki czynne zawarte w cebuli zwiększają ilość wydalanego moczu, obniżają ciśnienie tętnicze krwi. Obecność saponin uzasadnia stosowanie cebuli jako leku skutecznego w leczeniu suchego kaszlu. Saponiny zwiększają bowiem ilość wytwarzanej plwociny i rozrzedzają ją, co powoduje, że oskrzela mogą oczyszczać się znacznie łatwiej i skuteczniej.
Sok z cebuli może być używany jako lek w zapaleniach żył, żylakach odbytu, a także jako lek przeciwpasożytniczy. Wdychanie tego soku przynosi ulgę w katarach.
Cebula stosowana zewnętrznie może być lekiem na rany, czyraki, oparzenia i odmrożenia, a także w walce z piegami i trądzikiem. Może być przykładana na bolące miejsca w przypadkach bólów kostnych, stawowych i nerwobólów.
Przeciwwskazaniem do stosowania cebuli są ciężkie choroby nerek i wątroby, ostre choroby przewodu pokarmowego, nasilona niewydolność serca.
Cebula i jej sok mogą być używane do zwalczania szkodników roślin.