Dąb szypułkowy – ( Quercus robur )
Drzewo to występuje w całym kraju i w całej Europie, aż po Ural i Kaukaz na wschodzie.
Dąb bezszypułkowy dostarcza surowców o podobnych właściwościach.
Inna nazwa dębu szypułkowego – dąb pospolity.
Surowce lecznicze
W celach leczniczych zbiera się korę, czasem liście i owoce oraz naroślą na liściach – galasy (dębianki).
Substancje lecznicze
Kora dębu jest bogata w garbniki, kwasy fenolowe, flawonoidy, terpeny i związki żywicowe.
Galasy zawierają dużo garbników, poza tym zawierają niewielkie ilości kwasu galusowego i ciągowego.
Zbiór i konserwacja
Korę zdejmuje się z młodych 2-5 letnich pędów na wiosnę, przed rozwinięciem się pączków, jedynie z drzew ścinanych dla celów gospodarczych. Grubość kory nie powinna przekraczać 1-2 cm.
Działanie;
przeciwbiegunkowe, dezynfekujące, przeciwkrwotoczne.
Garbniki kory dębowej łączą się trwale z białkami i utrudniają przenikanie wody do światła jelit. U ludzi z prawidłową czynnością jelit powodują więc zaparcia, ale u chorych z biegunką przywracają prawidłową czynność jelit i prawidłowe wypróżnienie. Garbniki mają właściwości bakteriobójcze. Spożywane doustnie niszczą drobnoustroje jamy ustnej i przewodu pokarmowego, m.in. pałeczki okrężnicy, duru, czerwonki, a nawet prątki gruźlicy. Niszczą także bakterie oporne na działanie antybiotyków. Wyciągi z kory dębowej mogą być używane w nieżytach żołądka i jelit, w chorobach z nadmierną produkcją śluzu w przewodzie pokarmowym, w chorobach układu moczowego i krwawieniach z narządu rodnego. Stosowane zewnętrznie, mogą być pomocne w leczeniu ropiejących ran, czyraków i stanów zapalnych śluzówek jamy ustnej i gardła. Przynoszą ulgę w upławach oraz w stanach zapalnych żylaków odbytu. Znoszą nadmierne pocenie się nóg.
Wyciągi z galasów zawierają taninę i również mają działanie ściągające, przeciwbakteryjne i przeciwkrwotoczne. Okłady z galasów przy oparzeniach znoszą ból, są pomocne w leczeniu biegunek i mogą być odtrutką w przypadkach zatruć metalami ciężkimi i alkaloidami.
Mielone żołędzie mogą być używane do przygotowywania namiastki kawy. Odwar ze sproszkowanych żołędzi medycyna ludowa poleca jako środek przeciw wzdęciom oraz w biegunkach i nieżytach żołądka.