Pokrzywa zwyczajna

Pokrzywa zwyczajna – ( Urtica dioica )

Pokrzywa jest byliną o czterokanciastej łodydze popularną w całym kraju. Rośnie w lasach liściastych, olszynach, zaroślach nad brzegami rzek i jezior. Kwitnie od czerwca do października. Występuje w całej Europie i strefie klimatu umiarkowanego w Azji. Rozpoczęto uprawę pokrzyw dla celów leczniczych.
Inne nazwy: pokrzywa dwupienna, pokrzywa wielka, pokrzywa parząca, żgawka

Surowce lecznicze
W celach leczniczych zbiera się liście i korzenie pokrzyw.

Substancje lecznicze
Liście pokrzywy zawierają kwasy organiczne, witaminy C, K, B i kwas pantotenowy, flawonoidy, garbnik, karotenoidy, aminy oraz sole mineralne, jak związki żelaza, potasu, wapnia oraz rozpuszczalną krzemionkę. Parzące wioski pokrzywy zawierają kwas mrówkowy.

Korzenie mają więcej garbników niż liście, zawierają także kwasy organiczne, substancje śluzowe, sole mineralne i krzemionkę.

Zbiór i konserwacja
Liście pokrzywy można zbierać od maja do września. Najbardziej cenna jest tuż przed kwitnieniem. Pokrzywę zrywamy w rękawiczkach lub ścinamy nożem albo sierpem czy kosą, w dni pogodne. Dostawiamy na kilka godzin, aby zwiędła, gdyż traci wtedy swoje parzące właściwości. Do suszenia rozkładamy cienką warstwą. po wysuszeniu przechowujemy w płóciennych woreczkach lub papierowych torbach w suchych pomieszczeniach.

Korzenie wykopuje się wczesną wiosną lub późną jesienią i po wypłukaniu przechowuje podobnie jak liście w suchych, ocienionych miejscach.

Działanie;
liście – moczopędne, hamujące krwawienia, poprawiające przemianę materii; korzenie – moczopędne, do pielęgnacji skóry.

Pokrzywa pobudza czynność wydzielniczą żołądka, trzustki i wątroby. Poprawia trawienie i przyswajanie pokarmów, zwiększa wydalanie moczu, a z nim szkodliwych produktów przemiany materii, przede wszystkim mocznika i dlatego może być wykorzystana w leczeniu przewlekłych zakażeń i kamicy moczowej. Pokrzywa znosi stany zapalne w przewodzie pokarmowym, a także hamuje małe krwawienia. Może być dobrym lekiem w zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego, a nawet biegunkach.

Związki czynne z pokrzyw obniżają poziom cukru we krwi i mogą być używane jako leki uzupełniające działanie leków przeciwcukrzycowych. Pokrzywa jest szczególnie korzystna w cukrzycy dorosłych. Przy długim stosowaniu pozwala na zmniejszenie dawek leków przeciwcukrzycowych, ale decyzja ta powinna być uzgodniona z lekarzem.

Korzystne działanie pokrzywy na skórę i włosy polega na zmniejszeniu łojotoku i łupieżu. Związki zawarte w pokrzywie zapobiegają nadmiernemu poceniu się i mogą z powodzeniem wyeliminować lub znacznie ograniczyć konieczność stosowania dezodorantów. Pokrzywa, dzięki zawartości żelaza, może być cennym źródłem związków żelaza w stanach jego niedoboru, np. po krwotokach, chorobach wyniszczających, u kobiet obficie miesiączkujących, u krwiodawców.