Proso zwyczajne, proso właściwe to gatunek samopylnej rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych.
Rośnie dziko w Azji, południowej Afryce, Australii, Meksyku i na Hawajach. Uprawia się ją w wielu krajach świata, głównie w Chinach, Japonii, Bhutanie i RPA. W Polsce występuje rzadko. Trawa jednoroczna. Gatunek dnia krótkiego. Minimalna temperatura niezbędna do wzrostu wynosi 8-10 stopni Celsjusza. Jest trawą uprawną. Preferuje suchsze stanowiska. Rozwojowi roślin sprzyjają gleby żyzne, zasobne w próchnicę.
Jest jedną z najdawniej uprawianych roślin. Najstarsze pozostałości tej rośliny w osadach ludzkich odkryto w Chinach i pochodzą z okresu 8,5-7 tysięcy lat p.n.e. Miejsc, w których zaczęto uprawiać proso mogło być jednak więcej. W Europie było dawniej powszechnie uprawiane, później straciło na znaczeniu, ostatnio znów staje się popularne i powierzchnia jego uprawy wzrosła.
Zastosowanie:
Uprawiane jest głównie na kaszę, zwaną kaszą jaglaną lub jagłami, Otrzymuje się ją z ziarniaków. Kaszę jaglaną zalicza się do tzw. żywności ekologicznej. Zawiera nieco mniej składników odżywczych niż inne zboża, ale nie zawiera glutenu, przez co nadaje się jako składnik diety bezglutenowej. Jest też łatwiej strawna niż inne kasze. Kasza zawiera 10-14% białka, sole mineralne (fosfor, wapń, cynk, jod, potas, sód, magnez, brom) i dwukrotnie więcej niż żyto i pszenica witaminy B1 i B2.
Z ziarna robi się także mąkę używana jako dodatek do kleików i niektórych rodzajów pieczywa. Nie zawiera glutenu.
Ziarniaki prosa są dodawane do gulaszy, warzyw, słodkich ziemniaków.
Ma duże zastosowanie w żywieniu zwierząt, a zwłaszcza ptactwa, jak drób czy ptaki egzotyczne.
Zboże to można też wykorzystać do produkcji skrobi i cukru gronowego.
W Chinach, Afryce i Nepalu proso jest wykorzystywane do warzenia piwa oraz pędzenia alkoholu.