Saponiny – są to związki o charakterze glikozydowym. Wymieszane z wodą powodują jej pienienie. Pienią się w wodzie jak mydło (szczególnie dobrze w ciepłej), dlatego organy roślinne bogate w saponiny stosowano jako namiastkę mydła, do prania. Zwiększają wydzielanie śluzu i ułatwiają jego odkrztuszanie z dróg oddechowych, zapobiegają odkładaniu cholesterolu i ciał tłuszczowych w ścianach naczyń, emulgują tłuszcze, ułatwiają trawienie. Saponiny powodują hemolizę czerwonych krwinek.
Saponiny łatwo wnikają w warstwę lipidową błony komórkowej tuż przy cząsteczkach cholesterolu, ściągają cholesterol do warstwy zewnętrznej błony, co powoduje wniknięcie następnych cząsteczek saponin. Saponiny występują w wielu roślinach, m.in. w korzeniu mydlnicy lekarskiej, w zielu połonicznika i w pierwiosnku lekarskim.
Oprócz tego należy pamiętać, że zmniejszenie napięcia powierzchniowego sprawia, iż saponiny ułatwiają tworzenie roztworów koloidalnych i zwiększają rozpuszczalność niektórych substancji w roztworach wodnych, co może ułatwiać przenikanie tych ostatnich przez błony komórkowe – dlatego dodatek surowców saponinowych może zwiększyć siłę działania niektórych substancji.