Serwatka

Serwatka to ciecz prawie klarowna, będąca pozostałością po całkowitym ścięciu mleka krowiego. Stanowi 50–60% suchej masy mleka (druga połowa jest zawarta w oddzielonym od serwatki skrzepie).

W warunkach przemysłowych serwatka jest groźnym ekologicznie odpadem przy produkcji sera lub kazeiny. Objętościowo na 1 część uzyskanego sera wypada prawie 10 części serwatki. Zagospodarowywana jest jako pasza lub surowiec do produkcji laktozy oraz odżywek białkowych. Coraz częściej jest również wykorzystywana w przemyśle spożywczym, do produkcji rozmaitych napojów mlecznych na bazie serwatki.

Bioaktywne składniki białek serwatki mogą leczyć nadciśnienie, chronią i wzmacniają błonę śluzową żołądka, działają antywirusowo, antybakteryjnie i przeciwgrzybicznie, a także redukują stres. W dodatku mogą regulować wydzielanie insuliny, pomagając cukrzykom. Testuje się też serwatkowy preparat wspomagający gojenie ran. Wszystkie składniki odżywcze zawarte w serwatce ekspresowo docierają do komórek ze względu na bardzo niskie pH i bardzo dobrą przyswajalność.

Przy produkcji serów podpuszczkowych oraz dojrzewających otrzymywana jest serwatka słodka, przy produkcji twarogów serwatka kwaśna. Produkuje się również serwatkę mieszaną. Niegdyś serwatka była środkiem kosmetyczno-leczniczym na skórę oraz stosowana przy oparzeniach.

Skład aminokwasów:
izoleucyna
leucyna
lizyna
metionina
cystyna
fenyloalanina
tyrozyna
treonina
tryptofan
walina
arginina
histydyna
alanina
kwas asparaginowy
kwas glutaminowy
glicyna
prolina
seryna

Białka serwatkowe należą do białek o najwyższej wartości odżywczej (wysoka zawartość aminokwasów egzogennych), dzięki czemu są one łatwo trawione i absorbowane w przewodzie pokarmowym. W wielu badaniach klinicznych wykazano, iż białka serwatki wpływają korzystnie na układ sercowo-naczyniowy.