Szarłat wyniosły to szarłat wiechowaty, amarantus, amarant– gatunek rośliny z rodziny szarłatowatych. Prawdopodobnie pochodzi z Ameryki Środkowej, obecnie jest uprawiany w wielu rejonach świata.
Zastosowanie
Roślinę tę uprawiano na nasiona już ponad 4000 lat p.n.e. w Ameryce Północnej i Południowej, w Europie zaś amarantus pojawił się na przełomie XVI i XVII w. Był, obok kukurydzy, ziemniaka i fasoli, podstawową rośliną uprawną Inków i Azteków.
Amarantus bywa nazywany „zbożem XXI wieku”. Nasiona szarłatu uprawnego mają wysoką wartość odżywczą i są szeroko stosowane w piekarnictwie, przemyśle cukierniczym i farmaceutycznym. Nasiona nie zawierają glutenu, mogą zatem być stosowane w diecie dzieci chorych na celiakię.
Masa nadziemna roślin może być wykorzystana jako zielonka, susz i kiszonka. Ponadto amarantus należy do grupy roślin charakteryzujących się specyficznym mechanizmem fotosyntezy typu C4, o wyższej i sprawniejszej efektywności wiązania CO2 atmosferycznego w porównaniu z roślinami o bardziej rozpowszechnionym mechanizmie fotosyntezy typu C3.