Kategoria: Warzywa

Patison – odmiana dyni zwyczajnej należąca do rodziny dyniowatych. Roślina jednoroczna, pochodzi z Ameryki Północnej, do Europy sprowadzona została przez Hiszpanów.

Roślina uprawna : Uprawiany jako warzywo już przez Indian z Jukatanu i Azteków. Obecnie cieszy się popularnością w zachodniej i południowej Europie i w Rosji. Również w Polsce zdobywa popularność. Uprawia się go z nasion, owoce zbiera się po 5 tygodniach od wysiewu. Owocuje aż do pierwszych przymrozków. Jest łatwy w uprawie i odporny na choroby i szkodniki.

Sztuka kulinarna : Owoce są lekkostrawne, dietetyczne, o delikatnym smaku. Zawierają witaminę C, nieco witamin B1, B2, PP, wapń, fosfor, żelazo, magnez, karoten i pewne ilości węglowodanów. Młode mają delikatną skórkę, której nie trzeba obierać, starsze wymagają obierania. Można je dodawać do gulaszu mięsnego, oraz spożywać smażone i faszerowane. Często spotykane są patisony w postaci konserwowej – mogą zastąpić kiszonego ogórka, są smaczne i dobrze gaszą pragnienie.
Istnieją odmiany o szczególnie pięknych owocach, uprawiane jako rośliny ozdobne, tzw. dynie ozdobne.

Ogórek kiwano, kiwano, ogórek afrykański – gatunek ogórka. W naturze występuje w Afryce od Kraju Przylądkowego po Senegal i Sudan na północy, także Jemen na Półwyspie Arabskim.
Nazwę kiwano nadano mu w Nowej Zelandii, pochodzi ona od słów kiwi i banan, gdyż przypomina pod względem smaku i aromatu te owoce. W anglojęzycznych krajach nazywany jest też rogatym ogórkiem lub rogatym afrykańskim melonem.

Roślina uprawna. Jest uprawiane w niektórych krajach jako warzywo. Jak przystało na roślinę pochodzącą z tropików jest gatunkiem wybitnie ciepłolubnym. W Polsce może być uprawiane pod folią lub w szklarniach z nasion otrzymanych z dojrzałych owoców. W optymalnych warunkach rośnie bardzo szybko. Z jednej rośliny można otrzymać kilka-kilkanaście owoców.

Sztuka kulinarna: Miąższ o orzeźwiającym smaku, wraz ze znajdującymi się w środku nasionami spożywa się na surowo. Jego smak jest zbliżony do kiwi, melona i ogórka, a zapach do banana. Kiwano można dodawać do sałatek owocowych, deserów, ryb i owoców morza. Jest niskokaloryczny. Owoce bardzo dobrze przechowują się w mieszkaniu , stanowiąc oryginalny element zdobniczy i zachowując przez cały czas przydatność do spożycia.

Ogórek siewny – gatunek ogórka z rodziny dyniowatych. Wywodzi się prawdopodobnie z gatunku Cucumis hardwickii dziko rosnącego u podnóża Himalajów. W Indiach uprawiany był już ok. 3 tys. lat temu, później został szeroko rozpowszechniony i obecnie znany jest we wszystkich strefach klimatycznych. Owoce ogórka siewnego wykorzystywane są powszechnie w kuchni wielu krajów. Nazwa odnosi się zarówno do rośliny płożącej, jak i jej cylindrycznych, jadalnych owoców.

Wartość żywieniowa ogórka polega głównie na smaku i usprawnianiu procesu trawienia. Owoce ogórka zawierają niewielkie ilości witamin i składników mineralnych. Pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu i dlatego znajdują zastosowanie w dietach odchudzających. Większość składników znajduje się nie w miąższu, lecz w skórce.

Roślina uprawna. Jest uprawiany jako warzywo dla żółtych lub zielonych owoców spożywanych w postaci surowej, kiszonej, konserwowej. Należy do warzyw dyniowatych i uprawiany jest już od ok. 5 tys. lat. Pochodzi prawdopodobnie z Indii, z podnóża Himalajów.

Roślina kosmetyczna. Sok ogórkowy doskonale oczyszcza skórę i zalecany jest nawet dla skóry nadwrażliwej.

Wyka bób, bób– gatunek jednorocznej rośliny z rodziny bobowatych. Obecnie nie występuje już w stanie dzikim i nie jest znane miejsce jego pochodzenia. Jest powszechnie uprawiany jako warzywo. Ma jedną odmianę – bobik, który różni się smuklejszym pokrojem, nieco wyższą łodygą, dłuższymi liśćmi i mniejszymi, niemal kulistymi nasionami, o czerwonym lub brunatnym kolorze.

Korzeń
Palowy, wrzecionowaty, mocno rozgałęziony.
Łodyga
Naga, dęta, na przekroju czterokanciasta, o wysokości do 100 cm, sinozielona, rozgałęziona jedynie u podstawy, podczas suszenia czernieje.
Liście
Również sinozielone, parzystopierzaste. Listki w 2–3 parach, w kształcie eliptycznym, o ostrym wyrostku końcowy. U nasady duże, sercowate przylistki.
Kwiaty
Motylkowe, o długości do 5 cm, białe o fioletowym żagielku i czarnych plamkach na skrzydełkach. Zazwyczaj zebrane w groniaste kwiatostany wyrastające u nasady liści.
Owoce
Strąki obłe, zwisające, osiągające do 12 cm długości i zawierające 2 do 5 nasion rozdzielonych gąbczastymi przegródkami. Nasiona soczewkowate lub nerkowate, koloru jasnożółtego lub jasnozielonego, ewentualnie brunatne,

Roślina jadalna, używana w wielu kuchniach świata.
Odmiana bobik uprawiana jest na paszę.

Nikla indyjska – gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej z rodziny bobowatych. Pierwotne obszary jego występowania to wschodnia część Indii, gdzie był uprawiany już co najmniej 3000 lat temu. Obecnie uprawiany w wielu krajach o klimacie tropikalnym, zwłaszcza na Półwyspie Indyjskim, w Afryce i Ameryce Środkowej. Najważniejsze lokalne nazwy: hindi tur dal, arhar dal; ang. pigeon pea, Congo pea; hiszp. gandul.

Roślina uprawna: zaliczana do grupy roślin strączkowych. Uprawiana na smaczne i pożywne nasiona, które do spożycia nadają się po ugotowaniu, w Indiach jako jedna z odmian dalu.
Jest też rośliną pastewną.

Naga Jolokia (w wolnym przekładzie z hindi: wężowa papryka chili) – kultywar papryki, którego owoce należą do grupy papryk typu chilli. Znana również jako Ghost Pepper, Borbih Jolokia, Nagahari, Bih Jolokia oraz Raja mirchi. Dojrzałe owoce mierzą od 6 do 8,5 cm długości i między 2,2 a 3 cm średnicy.

Uprawiany jest w północno-wschodnich rejonach Indii (Asam, Nagaland i Manipur) oraz w Bangladeszu. Istnieje kontrowersja, czy kultywar ten należy do gatunku papryka roczna (Capsicum annuum), czy też do gatunku Capsicum chinense (nawet badania genetyczne nie zdołały dotychczas rozstrzygnąć tej kwestii).

Do niedawna nazywana najostrzejszą papryką świata.