Bazylia pospolita

Bazylia pospolita, zwyczajowo zwana też bazylią wonną, bazylkiem ogrodowym, bazylijką zwyczajną, balsamem, bazyliszką polską to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny jasnotowatych. Pochodzi prawdopodobnie z tropikalnej strefy Afryki, ale obecnie nie rośnie dziko, występuje tylko w uprawie.

Łodyga o przekroju czworokątnym i czerwonawym zabarwieniu, rozgałęziona. Liście ulistnienie nakrzyżległe. Liście jasnozielone, błyszczące, Jajowate lub romboidalne, o brzegu karbowanym, rzadziej ząbkowanym. Na spodniej stronie znajdują się gruczoły wytwarzające olejek eteryczny. Kwiaty kielich dwuwargowy, o krótkiej rurce. Koloru czerwonawego, różowego lub żółtobiałego. Kwiaty zebrane po 6 w nibyokółki, które wyrastają z kątów liściowych lub tworzą nibykłosy na szczycie pędu. Kwiaty obfitują w nektar. Kwitnie w lipcu i w sierpniu. Owoce mała, owalna, brązowa niełupka.

Roślina przyprawowa – ma miły, korzenny, słodkawy i pikantny smak i zapach. Jako przyprawy używa się świeżych lub suszonych liści lub całego ziela, które ścina się w czasie kwitnienia. Wówczas roślina odrasta i powtórnie kwitnie. Najlepiej dodawać ją do sałatek i zup, duszonych warzyw oraz twarożku. Można również nacierać zielem mięsa przed dalszym przyrządzaniem. Niezastąpiony składnik prawie wszystkich włoskich dań, świetnie komponuje się z makaronem i pomidorami, główny składnik pesto roślina miododajna.
Olejek eteryczny używany jest w przemyśle perfumeryjnym do wyrobu perfum i mydła W przemyśle spożywczym wykorzystywana do wyrobu konserw W przemyśle spirytusowym stosowana do wyrobu likierów Do dziś bazylię traktuje się jako roślinę ozdobną Odstrasza owady.

Roślina lecznicza Surowiec zielarski: ziele bazylii. Zawiera olejek eteryczny – olejek bazyliowy – ma bardzo silny, korzenno-kwiatowy zapach i lekko żółtawą barwę. Jego głównymi składnikami są: metylochawikol, cyneol i linalol, eugenol, cytral, limonen, terpinen. Zawiera garbniki, saponiny, flawonoidy, substancje gorzkie, olej tłusty zawierający oksykwasy tłuszczowe, sole mineralne, witaminy Poprawia trawienie i ułatwia przyswajanie pokarmu – działa przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, działa słabo wiatropędnie przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Powszechnie uważa się, że działa przeciwdepresyjnie, poprawia nastrój i dodaje sił. Stosuje się w łagodnych zaburzeniach trawiennych, wzdęciach, przy niedoborze soku żołądkowego.