Kategoria: Oleje

Olej andiroba – jest to żółtawy olej roślinny, o gorzkim smaku i lekko orzechowym zapachu. Otrzymywany jest poprzez tłoczenie lub wyciskanie nasion andiroba (Carapa guianensis), pochodzących z Brazylii. Zapachem przypomina oliwę z oliwek.

Pochodzenie rośliny
Brazylia
Skład
46% kwasu olejowego, 20% kwasu linolowego
Kategoria
Olej półschnący
Działanie
Antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwbólowe, antypasożytnicze, przeciwdziała rakowi, malarii, ukąszeniom owadów
Właściwości fizyczne
W temperaturze pokojowej ulega krzepnięciu
Zastosowanie

W przemyśle kosmetycznym używany jest bezpośrednio w postaci czystego oleju lub stosowany jako dodatek do kosmetyków przeznaczonych dla skóry wrażliwej i mieszanej.
W medycynie naturalnej wykorzystuje się jego właściwości antyseptyczne i pobudzające. Działa korzystnie przy opuchnięciach, obiciach oraz przy napięciu mięśni. U osób wrażliwych może wywołać podrażnienia.

Mieszkańcy Amazonii wytwarzali z niego mydło, które oprócz dobrych właściwości myjących leczy również choroby skóry oraz rany po ukąszeniach owadów. Wkrapiano go także do ucha, aby leczyć infekcje.

Olej andiroba dobrze się spala, wydzielając niewielką ilość dymu, odstraszając jednocześnie owady. Przez rdzennych mieszkańców Amazonii używany był więc jako nautralne paliwo do lamp. W początku XIX wieku był również popularnym paliwem dla lamp ulicznych w Brazylii. Współcześnie wytwarza się z niego świece odstraszające owady oraz pasty polerujące do drewna, zabezpieczające przed jego szkodnikami (np. termitami).

Olej arganowy – olej produkowany z nasion arganii żelaznej.
Produkcja

Tradycyjna metoda wytwarzania polega na zmieleniu w ręcznych żarnach nasion drzewa arganowego do oleistej pasty, z której ręcznie wyciska się olej. Ponieważ nasiona trudno otworzyć, zbiera się je wyplute lub wydalone w odchodach przez kozy. Następnie się je oczyszcza, rozłupuje, suszy, praży, dodaje wody i dopiero mieli. Obecnie olej wytwarza się głównie maszynowo.

Charakterystyka
Olej arganowy jest nieznacznie ciemniejszy niż oliwa, z czerwonawym zabarwieniem.

Olej arachidowy, olej z orzeszków ziemnych to olej roślinny otrzymywany z nasion orzachy podziemnej. W postaci tłoczonej na zimno jest przejrzystym, żółtym olejem o intensywnym, orzechowym smaku i zapachu. Rafinowany olej nie ma prawie w ogóle zapachu.

Skład
13–45% kwasu linolowego, 36–72% kwasu olejowego, 6–16% kwasu palmitynowego, 1–7% kwasu stearynowego, 1–3% kwasu arachidowego, 2–5% kwasu behenowego, 1–3% kwasu lignocerynowego, bogaty w witaminy i składniki mineralne.

Zastosowanie
Stosowany w przemyśle kosmetycznym jako czysty olejek do ciała lub do masażu, jako dodatek do kosmetyków, olejków do kąpieli, w maskach do włosów przy łupieżu. Mimo że jest olejem półschnącym, zalecany jest do smarowania suchej skóry, skłonnej do łuszczenia się, a także przy egzemie (działa na skórę zmiękczająco). Używany jest w kuchni azjatyckiej. Do celów kulinarnych można go zastąpić oliwą. Przez zmieszanie w proporcji 1:2 z innym olejem roślinnym da się zredukować jego „ciężkość”.

Olej bawełniany – olej roślinny otrzymywany z nasion różnych gatunków bawełny. Olej pozyskiwany jest poprzez procesy mechaniczne, takie jak kruszenie lub prasowanie, lub przez procesy chemiczne, takie jak ekstrakcja rozpuszczalnikiem.

Surowy olej tłoczony z nasion bawełny zawiera związek fenolowy – gossypol. Jest to naturalny pigment obecny w nasionach bawełny, który działa jako mechanizm obronny przeciwko owadom i innym organizmom żerującym na roślinach. Olej ten jest powszechnie uważany za najbardziej owadobójczy z olejów roślinnych i zalecany do użytku w celu ochrony roślin[1].

Przed przeznaczeniem do spożycia olej bawełniany musi być oczyszczony z gossypolu, ponieważ stwarza ryzyko dla zdrowia ludzi. Długotrwałe spożycie surowego oleju zawierającego gossypol może prowadzić do bezpłodności u mężczyzn i zaburzeń miesiączkowania u kobiet[2].

Proces produkcji przemysłowej oleju bawełnianego przeznaczanego do celów spożywczych obejmuje etap rafinacji, dzięki czemu olej z takich źródeł pozbawiony jest gossypolu i jest bezpieczny do spożycia[2].

Rafinowany olej bawełniany stosowany jest m.in. do produkcji margaryny. Może być stosowany do smażenia oraz jako olej sałatkowy (majonez, składnik sosów i marynat) lub do wyrobu tłuszczu piekarskiego do wypieków i polew do ciast. W ograniczonym zakresie stosowany jest do produkcji mydła lub kosmetyków[2]. Z kolei olej tłoczony na zimno używany jest w celach technicznych (dawniej do lamp górniczych), rzadko w farmacji[3].

Ze względu na niższe koszty produkcji w niektórych regionach bywa dodawany do olejów kuchennych sprzedawanych jako oliwa z oliwek, olej arachidowy czy olej sezamowy.

Olej calophyllum to olej otrzymywany poprzez tłoczenie z owoców drzewa z rodzaju gumiak. Jest to olej aromatyczny, tłusty, o bardzo intensywnym zapachu i brązowo-zielonym zabarwieniu.

Zawiera ponad 49% kwasu olejowego, 21,3% kwasu linolowego, 14,7% kwasu palmitynowego, ponad 12% kwasu stearynowego, 15-20% żywicy.

Stosuje się głównie w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Używany jako dodatek do olejków leczniczych i maści przy ropiejącej lub zainfekowanej (np. trądzik), zanieczyszczonej skórze. Wspomaga proces gojenia, podwyższa odporność. Przynosi ulgę skórze głowy i łagodzi podrażnienia.

Pochodzenie: Indie, region Pacyfiku

Olej chaulmugrowy (olej uśpianowy, olej czaulmugrowy to jasnożółty lub brunatny olej wyciskany z nasion drzew Hydnocarpus kurzii (uśpian różnolistny) i Gynocardia odorata o charakterystycznym, delikatnym, egzotycznym zapachu.

Hydnocarpus wightianus lub chaulmoogra to drzewo z rodziny Achariaceae. Olej z nasion Hydnocarpus wightiana jest szeroko stosowany w medycynie indyjskiej i tradycyjnej medycynie chińskiej w leczeniu trądu. Wszedł w początkową medycynę zachodnią w XIX wieku przed erą sulfonamidów i innych antybiotyków w leczeniu kilku chorób skóry i trądu.

Olejek przepisywany był na trąd w postaci mieszaniny zawieszonej w gumie lub emulsji.

80–90% glicerydy kwasu chaulmugrowego i hydnokarpowego, 10–20% glicerydów kwasu oleinowego i palmitynowego

W przemyśle kosmetycznym polecany dla skóry trądzikowej, zanieczyszczonej, przy różnego rodzaju chorobach skóry. Olej ma działanie pielęgnujące, antyseptyczne, ściągające.

W medycynie naturalnej stosowany do leczenia trądu, wykazuje skuteczność porównywalną z sulfonamidami. Ma nad nimi tę przewagę, że jest nieporównywalnie tańszy, toteż w wielu krajach tropikalnych wciąż zakładane są plantacje uśpianu różnolistnego.