Kategoria: Fizjoterapia

Fizjoterapeuta to zawód zaufania publicznego stanowiący zarazem samodzielny zawód medyczny, absolwent 4-letnich podyplomowych studiów specjalizacyjnych (specjalista fizjoterapii), studiów magisterskich lub licencjackich o kierunku rehabilitacja ruchowa lub fizjoterapia (różnice w kompetencjach). Część fizjoterapeutów posiada również dodatkowo stopnie naukowe (doktor, doktor habilitowany) lub tytuł naukowy (profesor).

Fizjoterapeuci są w Polsce trzecim co do liczebności zawodem medycznym, po lekarzach i pielęgniarkach. Ich rola staje się szczególnie istotna wobec rozpowszechnienia schorzeń o podłożu neurologicznym (udary, uszkodzenia rdzenia kręgowego, uszkodzenia czaszkowo-mózgowe, a u dzieci: MPD i zaburzenie neurorozwojowe), kardiologicznych oraz starzeniem się społeczeństwa (fizjoterapia geriatryczna).

Fizjoterapeuta obiera i przeprowadza badania diagnostyczne i funkcjonalne dla potrzeb tworzenia, weryfikacji i modyfikacji programu fizjoterapii w różnych obszarach medycyny w tym także w rehabilitacji medycznej (usprawnianiu) osób z różnymi chorobami i zaburzeniami funkcjonalnymi; stosując metody kinezyterapeutyczne i fizykoterapeutyczne planuje i realizuje proces fizjoterapii w różnych obszarach medycyny bądź rehabilitacji medycznej zgodnie z potrzebami pacjenta; przygotowuje, weryfikuje, modyfikuje i realizuje program fizjoterapii osób z różnymi dysfunkcjami stosownie do zmieniającego się ich stanu klinicznego i funkcjonalnego uwzględniając w tym założone cele kompleksowego leczenia i kompleksowej rehabilitacji medycznej; dokonuje właściwego doboru zaopatrzenia ortopedycznego stosownie do rodzaju dysfunkcji i potrzeb pacjenta na każdym etapie leczenia i rehabilitacji; prowadzi dokumentację fizjoterapeutyczną zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi w Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia ICF oraz Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10.

Metoda łańcuchów mięśniowych i stawowych (GDS) to metoda fizjoterapeutyczna opracowana przez Godelieve Denys-Struyf. Metoda łączy funkcjonowanie ciała z psychiką człowieka. Zgodnie z jej założeniami, poszczególne części ciała są zależne od siebie, a wzajemne powiązania między nimi tworzone są przez mięśnie. Mięśnie utożsamiane są tu także z „narzędziami wyrazu psychiczno-cielesnego” mającego szerokie oddziaływanie zarówno na funkcjonowanie psychiczne, jak i fizyczne człowieka.

Metoda ta ma oddziaływać leczniczo za pomocą między innymi: optymalizowania możliwości ciała, uświadamiania poprawnych gestów, nauki kierowania napięciami związanymi z zachowaniem. Zalecana jest dla pacjentów niezależnie od wieku, jej stosowanie ma nie tylko pomagać w usuwaniu różnorodnych patologii związanych z postawą i napięciami mięśniowymi, ale także zabezpieczać przed ich nawrotami.

Autorzy badania konkludują, iż:

Grupowe sesje GDS mogą być nieznacznie skuteczniejsze w leczeniu bólu lędźwiowego odcinka kręgosłupa niż standardowa fizjoterapia.
Metodę GDS powinno się stosować raczej grupowo niż indywidualnie lub przeszkolenie, które zastosowano dla terapeutów indywidualnych, było niewłaściwe.
Postrzeganie GDS jako nowatorskiej metody może przyczyniać się do występowania efektu placebo wśród pacjentów, zwłaszcza gdy jako miarę skuteczności bierzemy subiektywne oceny pacjentów.
Wymagane są dalsze badania nad metodą GDS porównujące jej skuteczność z innymi zabiegami fizjoterapeutycznymi.

Nastawiacz kości

Nastawiacz kości, kostopraw to osoba potrafiąca nastawić (wprawić) wszelkiego rodzaju zwichnięcia lub podwichnięcia stawów, kości oraz mięśni (także ścięgien i więzadeł). Po raz pierwszy to hasło zostało zdefiniowane w wersji pisemnej w połowie wieku XIX w znanym rosyjskim Słowniku Dala.

Kostoprawem może być osoba po studiach medycznych, ale może też nie posiadać wykształcenia medycznego lecz posiadać wiedzę o budowie anatomicznej, fizjologii oraz patologii organizmu człowieka, zdobytą poprzez samouctwo (samokształcenie) bądź w wyniku nauki przez osoby doświadczone (członkowie rodziny lub obce), sukcesywnie zajmujące się kostoprawstwem od wielu lat. Oprócz nastawiania kości kostoprawi także zajmują się „układaniem” czy nastawieniem organów jamy brzusznej oraz miednicy.

Kostopraw zazwyczaj zaczyna nastawienie od rozluźnienia i ogrzania tkanki mięśniowej przez masaż rozgrzewający lub inną metodą, powodującą przyspieszenie krążenia peryferyjnego. Kostoprawów cechuje świetna znajomość ciała człowieka, wysoka wrażliwość kinestetyczna dłoni oraz duża empatia.

Wiedza i umiejętności kostoprawstwa nierzadko są przekazywane z pokolenia na pokolenie w kręgu rodzinnym. Takie rodziny nazywane są Rodziną Kostoprawów, a ich techniki – Rodzinna Szkołą Kostoprawstwa. Dość rozpowszechniona w środowisku kostoprawów jest także wiedza o ziołolecznictwie, homeopatii i starożytnych metodach leczenia.

Dziś znalezienie dobrego, doświadczonego kostoprawa jest bardzo trudne, gdyż nie istnieją profesjonalne szkoły kostoprawskie ani fakultety na studiach wyższych. Najbliższe tego zawodu są studia terapii manualnej lub fizjoterapii oraz specjalizacje: osteopatia i wertebrologia.

Osteopatia

Osteopatia jest metodą, w której badanie manualne wykorzystywane jest do stawiania diagnozy i leczenia chorych. Osteopatia uznaje i akceptuje zależność pomiędzy ciałem a umysłem zarówno w stanie określanym jako zdrowie, jak i w stanie chorobowym. Traktuje ona ciało ludzkie jako całość zarówno w aspekcie strukturalnym, jak i funkcjonalnym, zakłada ona, że organizm ludzki posiada zdolności do autoregulacji i przywracania homeostazy. Leczenie osteopatyczne jest więc ściśle powiązane z indukcją tychże mechanizmów.

Główne zasady osteopatii

Organizm ludzki stanowi jedność.
Budowa ciała oraz zachodzące w nim procesy są wzajemnie powiązane zarówno w płaszczyźnie strukturalnej, jak i duchowo-psychicznej.
Organizm posiada własne mechanizmy samoleczenia i autoregulacji.
Procesy lecznicze wynikają z powyższych trzech zasad.

Osteopatia koncentruje się przede wszystkim na zdrowiu, a nie na zwalczaniu chorób.

Wskazania do terapii osteopatycznej

Ostre i przewlekłe zespoły bólowe układu kostno-stawowego i kręgosłupa (np. rwa kulszowa, rwa barkowa, dyskopatie, zmiany degeneracyjne dużych stawów)
Funkcjonalne schorzenia układu gastroenterologicznego, urologicznego, ginekologicznego, układu krążenia i układu oddechowego
Bóle głowy u dzieci i dorosłych
Stany pourazowe i powypadkowe u dzieci i dorosłych
Urazy okołoporodowe u dzieci; zaburzenia rozwoju koordynacji i psychomotoryki u dzieci
Zespoły bólowe kobiet w ciąży i profilaktyka okołoporodowa
Wady postawy
Zespoły psychosomatyczne, lękowe i depresje

W 2005 roku studenci osteopatii i pierwsi osteopaci założyli Towarzystwo Osteopatów Polskich] (TOP) należące do Europejskiej Federacji Osteopatów (EFO).

Masaż

Masaż to zespół ruchów wywierających ucisk na tkanki i polega on na wykorzystaniu przez masażystę określonych ruchów w określonym tempie i z odpowiednią siłą zgodnie z przebiegiem mięśni, tkanek, naczyń krwionośnych i limfatycznych, od ich obwodu do serca. Masaż powinien być wykonywany rytmicznie, bez rozciągania skóry nieuzbrojoną ręką.

Masaż może mieć cele lecznicze, relaksacyjne, przeciwobrzękowe lub przygotowywać mięśnie do wysiłku.

Spośród rodzajów masaży wyróżnia się m.in.:

klasyczny
abhyanga
proszkowo-olejowy udvartana
shirodhara
stopami padanghata
gorącymi stemplami jambira pinda sweda
manualny drenaż limfatyczny
sportowy
izometryczny
segmentarny
synkardialny
łącznotkankowy
hawajski lomi lomi
orientalny
balijski
shantal’a
podwodny
wirowy
natryskowy
wibracyjny
podciśnieniowy
pneumatyczny
punktowy (akupresura)
tajski nuad phaen boran
trigger point – nie związany z punktami akupresury
stawowy centryfugalny
sensoryczny
indonezyjski
tajski
ajurwedyjski (ajurweda)
lomi lomi nui
PeLoHa
ma-uri
tkanek głębokich
poprzeczny
suchy
shiatsu i clinical shiatsu
erotyczny
osteopatyczny
gorącymi kamieniami

Przeciwwskazania do masażu
Najważniejszymi przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu masażu są:

gorączka i wszystkie stany ostre,
choroby skóry, przerwania jej ciągłości, pęcherze,
zapalenie żył,
niewyrównane nadciśnienie tętnicze,
menstruacja,
choroba nowotworowa,
tętniaki, skłonności do krwawień,
osteoporoza i łamliwość kości,
choroba wrzodowa z krwawieniami

Masaż leczniczy

Masaż leczniczy to masaż polegający na wykorzystywaniu dotyku w celu wywołania uczucia odprężenia i dobrego samopoczucia. Istnieje wiele technik tego masażu, wszystkie jednak polegają na stosowaniu systematycznych ruchów nacierania, głaskania, uciskania, ugniatania lub mocnego oklepywania skóry, mięśni lub stawów. Można go łączyć z innymi zabiegami leczniczymi tj. aromaterapią czy hydroterapią.

Masaż leczniczy opiera się na technikach masażu klasycznego.

Stosuje się go dla złagodzenia sztywności, napięcia i bólu mięśni (zalecany sportowcom dla rozluźnienia mięśni przed zawodami, a po zawodach – dla złagodzenia bólu po wysiłku fizycznym), migrenowego i napięciowego bólu głowy oraz bólu lędźwiowo-krzyżowego, dla ogólnego odprężenia, dla przezwyciężenia stresu. Masaż leczniczy może usuwać skurcze nóg. Masowanie pleców i ramion pomaga kobietom w bólach porodowych. Zwykle masaż leczniczy polega na rozluźnianiu mięśni oraz łagodzeniu napięcia psychicznego, a to przynosi ulgę i uczucie odprężenia. Ten rodzaj masażu zwiększa dopływ krwi do masowanego miejsca, co przyspiesza proces leczenia.

Drenaż limfatyczny