Macierzanka piaskowa – ( Thymus serpyllum )
Roślinę tę znaleźć można w lasach, na piaszczystych polanach, w miejscach silnie nasłonecznionych, na nieużytkach. Macierzanka występuje w całym kraju i w całej Europie, w Azji, w Indiach oraz w Ameryce Północnej. Kwitnie od czerwca do września różowoliliowymi kwiatami. W czasach starożytnych była m.in. wykorzystywana do balsamowania zwłok.
Inna nazwa: cząberek.
Surowiec leczniczy
W celach leczniczych wykorzystywane jest ziele macierzanki
Substancje lecznicze
Macierzanka zawiera olejek eteryczny, którego ilość zależy od rodzaju ziela, ponadto zawiera garbniki, związki gorzkie, flawonoidy, kwasy organiczne i sole mineralne.
Zbiór i konserwacja
Ziele macierzanki należy zbierać w czasie kwitnienia od czerwca do września, ścinając młode, niezdrewniałe pędy. Suszyć w cieniu rozkładając cienką warstwą, lub w suszarniach w temperaturze nie wyższej niż 35°C. Przechowywać w szczelnie zamkniętych pudełkach.
Działanie;
wykrztuśne, dezynfekujące, żołądkowe.
Wyciągi z macierzanki są dobrym lekiem wykrztuśnym zwiększającym produkcję śluzu, pobudzają ruchy rzęsek nabłonka oddechowego, czym ułatwiają oczyszczanie się dróg oddechowych z pyłów, które wdychamy z powietrzem lub dymem tytoniowym. Zapobiegają wzrostowi bakterii w drogach oddechowych. Macierzanka jest cennym zielem dla palaczy tytoniu i chorych na przewlekłe nieżyt) oskrzeli.
Garbniki i olejek eteryczny z macierzanki dezynfekują drogi oddechowe i przewód pokarmowy od jamy ustnej aż po jelito grube. Zapobiegają zbyt szybkiemu rozwojowi bakterii i nadmiernej fermentacji w przewodzie pokarmowym. Macierzanka pobudza wydzielanie soków trawiennych w przewodzie pokarmowym, znosi wzdęcia brzucha i jest korzystnym lekiem w nieżycie niedokwaśnyrn. Wyciągi macierzanki na błony śluzowe narządów rodnych działają ściągająco i dezynfekujące, podobnie działają na skórę. Mogą być używane do leczenia drobnych skaleczeń, oparzeń, a także w przypadkach użądleń przez owady, przynoszą poprawę w nerwobólach i stłuczeniach po urazach.
Macierzanka może być wykorzystywana w przypadkach kataru, bólów głowy, migreny, a także w bolesnym miesiączkowaniu.