Kategoria: Witaminy

Witamina B6

Opublikowano przez

Witamina B6
(pirydoksyna, adermina)
dobowe zapotrzebowanie
2–3 mg

Rola w organizmie człowieka
Bierze udział w krwiotworzeniu. Jest niezbędna do syntezy porfiryn (np. cytochromów, hemu), przeciwciał i erytrocytów. Stymuluje zaopatrywanie komórek nerwowych w glukozę. Jej aktywna pochodna (fosforan pirydoksalu) jest koenzymem w metabolizmie aminokwasów.

Skutki niedoboru
Stany zapalne skóry, zmiany w układzie nerwowym (objawy padaczkowe u dzieci, drgawki, zmiany w czerwonym szpiku kostnym (objawy anemii u dorosłych). Zaburzenia czynności układu pokarmowego, utrata blasku skóry. Ogólne zmęczenie, stany depresji i lęku, rozdrażnienie.

Źródła w pożywieniu
mleko, jaja, mięso, drób, ryby, wątroba, drożdże, orzechy, pełne ziarna zbóż, musli, rośliny strączkowe (np. soja, fasola), zielone warzywa liściaste, banany

Dodatkowe informacje
Witamina B6 to mieszanina trzech związków: pirydoksolu, pirydoksalu i pirydoksaminy. Diety odchudzające i tabletki antykoncepcyjne często wywołują jej znaczne niedobory. W normalnej diecie niedobory spotyka się rzadko.

Witamina B5

Opublikowano przez

Witamina B5
(kwas pantotenowy)
dobowe zapotrzebowanie
3–10 mg

Rola w organizmie człowieka
Składnik koenzymu A, biorącego udział w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i białek oraz w przenoszeniu energii. Utrzymuje w prawidłowym stanie tkankę nerwową i skórę. Łagodzi stany zapalne. Bierze udział w syntezie kortykosteroidów. Poprawia wzrost i pigmentację włosów. Zapobiega przedwczesnemu starzeniu się i powstawaniu zmarszczek.

Skutki niedoboru
Zahamowanie wzrostu, uszkodzenie nadnerczy, zaburzenia czucia, przedwczesne siwienie, pieczenie stóp, sztywność stawów, trudności z nauką, ogólne zmęczenie, zaburzenia snu.

Źródła w pożywieniu
mleko, żółtko jaj, mięso, wątroba, drożdże, orzeszki ziemne, pełne ziarna zbóż, brokuły, pomidory, rośliny strączkowe (np. soja), mleczko pszczele

Dodatkowe informacje
Jest syntezowana przez mikroorganizmy żwacza przeżuwaczy. Jej niedobór występuje bardzo rzadko, głównie u osób odżywiających się zazwyczaj potrawami gotowanymi, konserwami, frytkami, pizzą, makaronem, oraz nadużywających cukry.

Witamina B3

Opublikowano przez

Witamina B3
(witamina PP, niacyna, nikotynamid)
dobowe zapotrzebowanie
20–25 mg

Rola w organizmie człowieka
Składnik układu koenzymów NAD+/NADH, NADP+/NADPH przenoszących wodór i elektrony w procesie oddychania komórkowego. Utrzymuje we właściwym stanie nabłonek skóry i przewodu pokarmowego oraz układ nerwowy. Obniża poziom cholesterolu we krwi, rozszerza naczynia krwionośne, a także pomaga spalać węglowodany, tłuszcze i białka.

Skutki niedoboru
Pelagra (zaczerwienienie, pękanie, łuszczenie się oraz stany zapalne skóry, biegunka, osłabienie mięśni i ogólne zmęczenie), język truskawkowy, zaburzenia psychiczne (np.depresja), otępienie, w skrajnych przypadkach paraliż kończyn.

Źródła w pożywieniu
mleko, ser, jaja, mięso, drób, wątroba, ryby, drożdże, pełne ziarna zbóż, orzechy, świeże jarzyny, zielone warzywa liściaste, ziemniaki, piwo

Dodatkowe informacje
Jest syntezowana przez bakterie jelitowe. Jest odporna na działanie wysokiej temperatury. Nadmiar spożywanych cukrów powoduje jej zanik.

Witamina B2

Opublikowano przez

Witamina B2
(ryboflawina)
dobowe zapotrzebowanie
1,7–3 mg

Rola w organizmie człowieka
Stymuluje wzrost i ogólną odporność organizmu. Składnik koenzymów: FMN i FAD, uczestniczących w oddychaniu komórkowym. Wpływa na metabolizm węglowodanów, aminokwasów i tłuszczów. Bierze udział w syntezie hemoglobiny. Wspomaga regenerację skóry.

Skutki niedoboru
Zapalenie skóry (łojotokowe) i błon śluzowych. Pękanie i zapalenie kącików ust (zajady), łysienie. Zahamowanie wzrostu, obniżenie sprawności umysłowej, zawroty głowy. Piekące i zaczerwienione oczy, zapalenie spojówek i rogówki, nadmierna wrażliwość na światło.

Nadmiar witaminy witaminy B2 objawia się świądem, drętwieniem kończyn oraz uczuciem palenia i kłucia.

Źródła w pożywieniu
nabiał, jaja, ryby, mięso, wątroba, drożdże, pełne ziarna zbóż, zielone warzywa liściaste (np. sałata), grzyby

Dodatkowe informacje
Jest odporna na działanie wysokiej temperatury, ale ulega rozpadowi pod wpływem światła (mleko w butelce, wystawione przez 3,5 h na działanie światła traci 70% witaminy B2).

Witamina B1

Opublikowano przez

Witamina B1
(tiamina, aneuryna)
dobowe zapotrzebowanie
1,5–2 mg

Rola w organizmie człowieka
Jej aktywna forma (pirofosforan tiaminy) jest koenzymem dekarboksylaz, biorących udział w oddychaniu komórkowym (przekształcenie pirogronianu w acetylokoenzym A). Wpływa na metabolizm węglowodanów (odgrywa główną rolę w uwalnianiu z nich energii), tłuszczów i aminokwasów. Warunkuje właściwe funkcjonowanie tkanki nerwowej, przewodu pokarmowego i układu krążenia. Pomaga w koncentracji i zachowaniu optymizmu.

Skutki niedoboru
Zanik otoczki mielinowej w nerwach ruchowych, prowadzący do choroby beri-beri (zaburzenia układu nerwowego i pokarmowego, drżenie i osłabienie mięśni, dystrofie mięśniowe, zapalenie i degeneracja stawów, bóle nóg, osłabienie i niewydolność serca, powiększenie prawej komory serca, niewydolność krążenia, brak łaknienia).

Nadmiar witaminy B1 objawia się drżeniem mięśni i kołataniem serca

Źródła w pożywieniu
wieprzowina, wątroba, drożdże, pełne ziarna zbóż, płatki owsiane, orzechy, jarzyny, fasola, warzywa liściaste

Dodatkowe informacje
Jest syntezowana przez bakterie jelitowe. Ulega rozpadowi pod wpływem wysokiej i niskiej temperatury. Niszczy ją także nikotyna, nadmiar cukrów oraz stres. Jej niedobór występuje często u alkoholików.